Z dniem 1 września 2024 r. wchodzą w życie przepisy ustawy z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1672 z późn. zm.) regulujące możliwość przechodzenia nauczycieli na tzw. wcześniejszą emeryturę oraz – powiązane ściśle z nimi – przepisy dotyczące ograniczeń w zakresie zatrudniania nauczycieli, którzy skorzystali z możliwości przejścia na tę emeryturę.
Art. 10 ust. 10a-10c ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2024 r. poz. 986) stanowią:
10a. Nauczyciela, który:
1) przeszedł na emeryturę, o której mowa w art. 88a ust. 1, i prawo do tej emerytury nie uległo zawieszeniu, oraz
2) nie osiągnął wieku emerytalnego, o którym mowa w art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1251 i 1429)
– można zatrudnić wyłącznie w przypadku, o którym mowa w ust. 7, za zgodą organu sprawującego nadzór pedagogiczny.
10b. Wymiar zatrudnienia nauczyciela, o którym mowa w ust. 10a, w szkole nie może być wyższy niż ½ obowiązkowego wymiaru zajęć. W przypadku zatrudnienia w więcej niż jednej szkole łączny wymiar zatrudnienia nie może być wyższy niż ½ obowiązkowego wymiaru zajęć.
10c. Nauczyciel, który:
1) przeszedł na emeryturę, o której mowa w art. 88a ust. 1, oraz
2) nie osiągnął wieku emerytalnego, o którym mowa w art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
– przed nawiązaniem stosunku pracy, składa do dyrektora szkoły oświadczenie o zawieszeniu albo niezawieszeniu prawa do tej emerytury, a jeżeli prawo do tej emerytury nie uległo zawieszeniu – również o niezatrudnieniu w innej szkole lub innych szkołach albo o zatrudnieniu w innej szkole lub innych szkołach i wymiarze zatrudnienia w tej szkole lub tych szkołach.
Zgodnie z treścią art. 10a ust. 1a Karty Nauczyciela powyższe przepisy mają zastosowanie również w przypadku zatrudniania emerytów w jednostkach oświatowych dla których organem prowadzącym są osoby fizyczne i osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego.
Jak wynika z treści art. 10 ust. 10a i 10b Karty Nauczyciela możliwość zatrudnienia emerytów dotyczy wyłącznie zaistnienia potrzeby wynikającej z organizacji nauczania lub zastępstwa nieobecnego nauczyciela, zatem zatrudnienie takiej osoby może nastąpić wyłącznie na czas określony, zaś wymiar godzin przydzielonych takiej osobie nie może przekroczyć ½ obowiązkowego wymiaru zajęć.
Konieczność uzyskania zgody kuratora oświaty na zatrudnienie nie dotyczy osób, które przejdą lub przeszły na emeryturę na innej podstawie niż art. 88a Karty Nauczyciela.
Podkarpacki Kurator Oświaty
Dorota Nowak-Maluchnik
