23 listopada 2018 roku z pewnością zostanie na długo w pamięci 161 uczniów, 71 nauczycieli i 29 dyrektorów, którzy wzięli udział w V Kongresie Mediatorów Szkolnych
w Rzeszowie organizowanym przez Podkarpackie Centrum Mediacji. Rangę Spotkania podniosła obecność zacnych gości: pani Małgorzaty Rauch – Podkarpackiego Kuratora Oświaty, pani Barbary Chłędowskiej – Sędziego Sądu Okręgowego w Rzeszowie, pana Jerzego Śliwy – Prezesa Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Zawodowych Mediatorów.
Po uroczystym otwarciu Kongresu głos zabrała Pani Kurator, która wyraziła radość
z obecności tak wielu uczniów, nauczycieli i dyrektorów. Podkreśliła, że „mediacje to przekaz, który płynie od młodych ludzi, że idea jest bardzo potrzebna, że jest to droga, którą chcemy przyjąć i przekazać młodym ludziom, droga, która jest najlepsza do pokonywania trudności”. Podziękowała dyrektorom i nauczycielom, którzy podjęli się działań prowadzenia Szkolnych Klubów Mediatorów, za „udomowienie” mediacji w szkole. Zwróciła uwagę, że mediacje
to kompetencje ważne zarówno w życiu ludzi młodych jak i dorosłych. Pani Kurator życzyła wszystkim owocnego spotkania.
Następnie głos zabrała Pani Barbara Chłędowska- Sędzia Sądu Okręgowego
w Rzeszowie, Koordynator ds. mediacji okręgu rzeszowskiego. Podkreśliła, że mediacje to przyszłość w relacjach interpersonalnych Ważne, aby od najmłodszych lat uczyć się samej idei porozumienia. Nie każdy konflikt musi być rozwiązany na drodze sądowej, a mediacje mogłyby zdecydowanie odciążyć resort sprawiedliwości. Wyraziła nadzieję na dalszą współpracę.
Pani Barbara Pelc – Rektor Wyższej Szkoły Inżynieryjno – Ekonomicznej w Rzeszowie, gospodarz obiektu, w którym odbywał się kongres nie kryła zadowolenie z faktu, że może po raz kolejny gościć tak wspaniałych ludzi. Pogratulowała młodzieży wielkiego zaangażowania w mediacje. Doceniła wysiłek, jaki wkładają uczniowie i nauczyciele w rozwój mediacji, podziękowała grupie uczniów i nauczycieli za przygotowanie symulacji mediacji rówieśniczych, jednocześnie zapraszając ich na warsztaty organizowane przez Centrum Arbitrażu i Mediacji w Rzeszowie.
Kolejny mówca, pan Jerzy Śliwa, Prezes Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Zawodowych Mediatorów przywołał osobę Wizytatora KO w Rzeszowie pana Marka Zaleśnego, „od którego się wszystko na Podkarpaciu, jeśli chodzi o mediacje, zaczęło”. Wyraził uznanie dla rozwoju Podkarpackiego Centrum Mediacji i pogratulował Prezesowi Wiesławowi Pałce ogromnego zaangażowania. W swoim wystąpieniu przywołał fragment książki Henryka Jerzego Chmielewskiego „Tytus, Tomek i A’Tomek”, podkreślając, że z konfliktami spotykamy się na każdym kroku: i w literaturze, i w życiu codziennym. Wyraził też wdzięczność Pani Kurator za pomoc w rozwoju mediacji. Następnie przedstawił planowane działania, które będą realizowane we współpracy z Kuratorium Oświaty i Sądem Okręgowym w Rzeszowie i obejmą: konkurs plastyczny oraz turniej mediatorów. Przywołał również organizowaną w tym roku akcję „Spotkania po latach. Pogódźmy się na święta”. Stwierdził, że jest zaszczycony zaproszeniem na Kongres i, że zawsze będzie promował Podkarpacie jako „centrum” rozwoju mediacji rówieśniczych.
Następnie głos zabrał pan Wiesław Pałka, Prezes Stowarzyszenia Podkarpackie Centrum Mediacji, składając sprawozdanie z realizowanych w ostatnim czasie projektach. W swojej wypowiedzi podkreślił ogromną rolę i zaangażowanie Pani Kurator Małgorzaty Rauch w rozwój mediacji. Do podziękowań dołączył się również pan Jerzy Śliwa, który przywołał słowa Pani Kurator z poprzedniego kongresu: „Żeby płonąć, trzeba zapalać”.
W dalszej części wystąpienia Pan Wiesław Pałka przedstawił wnioski z debaty przeprowadzonej na poprzednim kongresie, które zostały przekazane na ręce Pani Kurator.
Następnie uczniowie z Zespołu Szkół z Gnojnicy Dolnej przedstawili symulację mediacji rówieśniczej wzbogaconą o inscenizację konfliktu. Uczniów do występu przygotowała pani Beata Prokop. Za piękne przygotowanie scenki uczniowie zostali zaproszeni przez pana Jerzego Śliwę do pełnienia funkcji jurorów w planowanym turnieju mediacji.
Kolejna część Kongresu poświęcona została debacie z udziałem młodzieży
i nauczycieli na temat wdrażania w szkołach mediacji i organizacji Dnia Życzliwości. Jako pierwsi zaprezentowali swoje działania uczniowie z Zespołu Szkół nr 1
w Kolbuszowej, następnie Szkoła Podstawowa im. św. Jadwigi Królowej w Kamieniu Prusinie, Szkoła Podstawowa nr 2 w Sędziszowie Młp, Szkoła Podstawowa nr 1 w Bratkowicach, VIII LO w Rzeszowie oraz Szkoła Podstawowa w Turzym Polu. Później uczniowie udali się na warsztaty z zakresu mediacji rówieśniczych prowadzonych przez certyfikowanych mediatorów. Pracowali w dziesięciu grupach warsztatowych.
Równolegle z warsztatami dla młodzieży odbyło się spotkanie dyrektorów szkół, mediatorów oraz opiekunów Szkolnych Klubów Mediatora z Panią Lucyną Małek-Adamiak Starszym Wizytatorem KO w Rzeszowie, podczas którego dzielono się doświadczeniami
z wdrażania mediacji w szkołach. Omówiono przykłady konfliktów, z którymi mamy do czynienia w szkołach Podkarpacia, wskazano przyczyny ich powstawania i metody rozwiązywania. Zauważono, że wiele konfliktów i nieporozumień występuje w związku z organizacją pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkole, uczęszczaniem dzieci z niepełnosprawnościami do szkół ogólnodostępnych, brakiem wsparcia dyrektorów w realizacji zadań szkoły, roszczeniami rodziców, „samosądami” rodziców względem skonfliktowanych w szkole dzieci. Stwierdzono, że zachodzi potrzeba dokształcania nauczycieli w zakresie komunikacji i mediacji, sugerując, żeby w szkołach i na uczelniach pojawiły się obowiązkowe przedmioty dotyczące tych zagadnień. Następnie zaproponowano, aby MEN wspomógł mediacje, wydając broszury dla rodziców nt. mediacji. Rozważano możliwość zorganizowania kampanii społecznej uświadamiającej, czym jest konflikt i pokazującej, że mediacje są najlepszą drogą do jego rozwiązania.
Pani Wizytator Lucyna Małek-Adamiak, która pełnieni funkcję rzecznika dyscyplinarnego przy KO w Rzeszowie, pokrótce przedstawiła zagadnienia związane z pracą w tejże komisji i opisała przebieg jej prac. Wspólnie zastanawiano się, jaka powinna być rola dyrektora w zaistniałym konflikcie w szkole i jaką obrać drogę, aby konflikt doprowadzić do ugody.
Kolejny punkt programu Kongresu należał do uczniów-mediatorów rówieśniczych, którzy przedstawili efekty swojej pracy warsztatowej, którymi były:
– powstanie „Ballady o Mediatorze”,
– powstanie memów o mediacjach („ Memiatorzy” na facebooku),
– opracowanie zestawu zabaw integracyjnych,
– plakaty o mediacjach,
-opinie młodych ludzi – entuzjastów mediacji.
Przede wszystkim dało się zauważyć u młodych ludzi ogromną radość, zaangażowanie i fascynację mediacjami.
W tym miejscu dokonano podsumowania Kongresu. Wszyscy uczestnicy udali się
na obiad, po którym zrealizowano ostatni punkt programu – grupowe zajęcia z uczniami
i nauczycielami obejmujące symulacje mediacji rówieśniczej. I tak V Kongres Mediatorów Szkolnych przeszedł do historii jako dzień niezapomniany, pełen wrażeń, nacechowany zapałem młodych ludzi do pełnienia roli mediatorów rówieśniczych.
Małgorzata Januszewska
Załączniki
Wnioski z debaty podczas Kongresu Mediatorów Rówieśniczych 9-10 listopada 2018 r.
Sprawozdanie z debaty podczas Kongresu Mediatorów Szkolnych 23 listopada 2018 r.
Zdjęcia:
