11 listopada 2021 roku, kontynuujemy świętowanie stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości. Dlatego, w tym roku w ramach projektu pt. „Wolna Niepodległa” realizowanego z Programu Wieloletniego „Niepodległa” na lata 2017 – 2022, Priorytet 2, Schemat 2C, wspólnie z partnerami instytucjonalnymi: Muzeum Zamek w Łańcucie, Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej, Podkarpackim Kuratorem Oświaty, Oddział IPN w Rzeszowie oraz Komendą Wojewódzką Policji w Rzeszowie, zapraszamy Państwa do zainteresowania się następującymi wydarzeniami, które przygotowane zostały na nadchodzący czas:
- Lekcja on-line przygotowana przez Muzeum – Zamek w ŁańcucieTemat: „Rola arystokracji i ziemiaństwa w procesie tworzenia administracji, dyplomacji, ustroju, prawa i podstaw gospodarczych niepodległego państwa polskiego oraz ich zaangażowanie w działalność kulturalną i charytatywną”.
Forma: Lekcja w formie hybrydowej, realizowana w sali kolumnowej Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego w Rzeszowie (wyczerpana ilość miejsc) oraz poprzez transmisję on-line za pośrednictwem platformy Teams. Link do transmisji >>
Termin: 9 listopada 2021 r. o godz. 9.30. Czas trwania: do 60 minut.
Autor: Pan Łukasz Chrobak – doktor nauk humanistycznych w zakresie historii, absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Jest pracownikiem merytorycznym w Muzeum-Zamku w Łańcucie i członkiem Towarzystwa Przyjaciół Nauk im. Kazimierza Marii Osińskiego w Przemyślu. Autor biografii ordynata przeworskiego pt. „Książę Andrzej Lubomirski. Ordynat i przemysłowiec w latach 1882-1939”. Ponadto publikuje artykuły w czasopismach naukowych i popularnonaukowych min. w „Roczniku Przemyskim”, „Przeworskich Studiach Regionalnych”, „Spotkaniach z Zabytkami” czy „Wiadomościach Ziemiańskich”. Jego zainteresowania badawcze obejmują historię przemysłu, dzieje polskich przemysłowców, biznesmenów oraz historię rodu książąt Lubomirskich.
Materiały pomocnicze: Na stronie internetowej https://niepodlegla.rzeszow.uw.gov.pl/ dostępne będą materiały multimedialne w formie prezentacji pt. “Arystokracja i ziemiaństwo wobec budowy zrębów i odbudowy II Rzeczypospolitej”, archiwalnych zdjęć, przykładowego scenariusza lekcji oraz nagrania przeprowadzonego wykładu. Z zastrzeżeniem praw autorskich można korzystać z ww. materiałów, jako narzędzi pomocniczych do organizowanych przez nauczycieli lekcji lub zajęć w ramach kół zainteresowań. Materiały te przygotowane zostały we współpracy Wojewody Podkarpackiego z Muzeum – Zamek w Łańcucie i Podkarpackim Kuratorem Oświaty. Zdjęcia archiwalne udostępnione zostały przez Narodowe Archiwum Cyfrowe, Muzeum – Zamek w Łańcucie, Ossolineum we Wrocławiu, Zespołu Pałacowo – Parkowego w Przeworsku, Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego im. Ignacego Łukasiewicza.
- Pokazy laserowe wyświetlane na budynku Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego w Rzeszowie, w godzinach 18.00-24.00 w dniach 11 listopada 2021 r. z okazji Narodowego Święta Niepodległości oraz 13 grudnia 2021 r. ku czci ofiar stanu wojennego.
- Audycje radiowe na antenie Polskiego Radia Rzeszów w formie debat ekspertów z młodzieżą i słuchaczami w dniach 11 listopada 2021 r. z okazji Narodowego Święta Niepodległości oraz 13 grudnia 2021 r. ku czci ofiar stanu wojennego. Audycje mają na celu zaangażowanie słuchaczy w rozmowę na antenie. Celem tej inicjatywy jest zwiększenie świadomości historycznej mieszkańców Podkarpacia na temat odbudowy państwowości polskiej, nowoczesnej gospodarki, wspólnych wartości, inicjatyw i wyzwań. Audycje zrealizowane zostaną wspólnie z Odziałem IPN w Rzeszowie.
- Film edukacyjny na temat „Arystokracji i ziemiaństwa wobec odzyskania niepodległości i budowy II Rzeczypospolitej”, który dostępny będzie na stronie internetowej Wojewody Podkarpackiego https://niepodlegla.rzeszow.uw.gov.pl/ oraz na platformie YouTube i profilu FB.
- Wirtualna „Podkarpacka Mapa Mogił i Cmentarzy Wojskowych”, która dostępna będzie na stronie internetowej Wojewody Podkarpackiego https://niepodlegla.rzeszow.uw.gov.pl/
- IV Kongres Osób Represjonowanych, Działaczy Solidarności i Kombatantów, zorganizowany w formie hybrydowej 10 grudnia 2021 r.
- Akcja „Widoczny Jak Znicz”, która odbędzie się na przełomie października i listopada 2021 r. zorganizowana wspólnie z Wydziałem Ruchu Drogowego Komendy Wojewódzkiej Policji w Rzeszowie. Akcja ma na celu poprawę bezpieczeństwa pieszych oraz niechronionych uczestników ruchu drogowego poprzez działania edukacyjne na temat konieczności noszenia elementów odblaskowych po zmroku. W związku z tym w pieszym i rowerzystom poruszającym się w rejonie placówek szkolno-oświatowych, cmentarzy i innych miejsc użyteczności publicznej na terenie Podkarpacia rozdawane będą odblaskowe kamizelki z logo Programu NIEPODLEGŁA oraz inne gadżety poprawiające widoczność na drodze.
Założeniem inicjatyw zaplanowanych w tym roku jest zaangażowanie mieszkańców Podkarpacia uwzględniając obostrzenia epidemiczne, w działania które mają na celu przypomnienie postaci i faktów historycznych, jako źródła wzorców i odniesień, które jednoczą i inspirują. W zaplanowanych inicjatywach, które upowszechniają wiedzę na temat doświadczeń związanych z procesem odzyskania i budową niepodległego i nowoczesnego państwa polskiego na poziomie krajowym, regionalnym i lokalnym, miejsce szczególne zajmują reformy gospodarcze, w tym osiągnięcia Ignacego Łukasiewicza – wynalazcy lampy naftowej, pioniera przemysłu naftowego w Europie, rewolucjonisty i działacza niepodległościowego.
Ważnym elementem jest także promocja postaw patriotycznych i wartości. Bowiem wolność, solidarność, poszanowanie godności i praw człowieka to idee bliskie sercu każdego Polaka. Dlatego, wspólnie z Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej, zaplanowano realizację lekcji on-line na temat wartości leżących u podstaw budowania i utrzymania niepodległości oraz jedności Narodu Polskiego w oparciu o edukacyjny warsztat pt. „Cena odwagi i sprzeciwu – historia rodziny Ulmów”. Ważnym jest także upowszechnienie wiedzy na temat zjednoczenia i odbudowy suwerennego państwa po 123 latach zaborów. W ciągu zaledwie 3 lat po odzyskaniu niepodległości utworzono silną armię, zbudowano od podstaw administrację i uchwalono demokratyczną konstytucję. Budowano drogi, domy, szkoły, szpitale. Rozwijano kulturę i sztukę, usiłując zminimalizować efekty wynaradawiania prowadzonego przez zaborców. Miliony Polaków codziennie wkładało ogromny wysiłek w budowę nowoczesnej Polski. W tym procesie ważną rolę odgrywała arystokracja i ziemiaństwo. Bowiem pełnili oni wówczas rolę lokalnych liderów społecznych, przyczyniając się do rozwoju gospodarczego i kulturalnego swoich regionów. Rodziny arystokratyczne i ziemiańskie oraz ich majątki były często miejscem, do którego sprowadzano nowe rozwiązania cywilizacyjne i innowacje techniczne (np. specjalistyczne hodowle i uprawy) z Zachodniej Europy. Odbywało się to zwykle dzięki studiom młodych ziemian i arystokratów na uczelniach zachodnich, praktykom w majątkach na Zachodzie, kontaktom gospodarczym, czy zagranicznym podróżom. Działania swoje prowadzili na wielu polach: gospodarczym, politycznym, charytatywnym czy kulturalnym. Niemal w każdej rodzinie arystokratycznej i ziemiańskiej można znaleźć postaci zaangażowane w wydarzenia znane z podręczników historii, postaci, które współtworzyły dzieje Polski i wpływały na ich bieg. Dlatego nieprzypadkowo podjęto współpracę z instytucją kultury jaką jest Muzeum – Zamek w Łańcucie. Łańcut w okresie międzywojennym, w czasach kiedy zamieszkiwał go ostatni właściciel Alfred Antoni Potocki, był miejscem z dumą pokazywanym przez ówczesne władze polskie, jako jedna z wizytówek znów niepodległej Polski. Gośćmi bywali tu nie tylko dyplomaci polscy i zagraniczni, ale także głowy koronowane. Przedstawiciele państw obcych, politycy, uczeni i dziennikarze z zagranicy byli w pałacu oficjalnymi gośćmi rządu polskiego.
Ponadto, jak co roku gorąco zachęcamy wszystkich Państwa do promowania i wzięcia udziału w akcji “Niepodległa do Hymnu” poprzez śpiewanie Mazurka Dąbrowskiego 11 listopada w samo południe. Pamiętając o zasadach bezpieczeństwa i dystansu społecznego, radośnie uczcijmy Narodowe Święto Niepodległości.
11 listopada 2021 roku, w całej Polsce i w wielu miejscach na świecie w samo południe zabrzmi Mazurek Dąbrowskiego. Akcja „Niepodległa do hymnu”, zainicjowana w 2018 roku przez Biuro Programu „Niepodległa”, cieszy się wielkim zainteresowaniem, a hymn co roku wybrzmiewa z m.in. wieży Bazyliki Mariackiej w Krakowie, Wawelu, Placu Zamkowym w Warszawie, a nawet Polskiej Stacji Antarktycznej im. H. Arctowskiego. W trudnym dla wszystkich czasie pandemii nie zawsze możemy spotkać się razem, a śpiewanie w większym gronie może okazać się niemożliwe. Nie oznacza to jednak, że tegoroczny 11 listopada nie zabrzmi dźwiękami Mazurka Dąbrowskiego. Zachęcamy, by nawet w domu w samo południe przypomnieć sobie o sukcesie, jakim było odzyskanie Niepodległości w 1918 roku i w sposób symboliczny wspólnie świętować – wystarczy włączenie radia lub telewizji i zaśpiewanie Mazurka Dąbrowskiego. Jeśli możliwe będzie spotkanie się w Narodowe Święto Niepodległości w miejscu publicznym i wspólne odśpiewanie hymnu – pamiętajmy wówczas o bezpieczeństwie swoim i innych i o zachowaniu odpowiedniego dystansu. Zapraszamy również do wykorzystania hashtagu #niepodlegladohymnu i zamieszczania informacji o akcji zarówno na Państwa stronach internetowych, profilach w mediach społecznościowych, jak i zachęcenie wszystkich uczestników do tego samego.
Do akcji można dołączyć na stronie https://niepodlegla.gov.pl/dodaj-wydarzenie/ i wybrać akcję „Niepodległa do hymnu”. Warto skorzystać również z przygotowanych przez Biuro Programu „Niepodległa” materiałów:
- Słowa Hymnu Państwowego:
https://niepodlegla.gov.pl/wp-content/uploads/2018/09/hymna4_grafika.pdf
- Nuty Hymnu rozpisane na głos:
https://niepodlegla.gov.pl/wp-content/uploads/2018/09/hymna4_nuty_glos.pdf
- Nuty Hymnu rozpisane na fortepian:
https://niepodlegla.gov.pl/wp-content/uploads/2018/09/hymna4_nuty_fortepian.pdf
- Nagranie Hymnu Państwowego:
https://niepodlegla.gov.pl/wp-content/uploads/mazurek_dabrowskiego.wav