Szanowni Państwo!
Dramatyczne wydarzenia wojny przetaczające się przez Ukrainę, walka o wolność i niepodległość tego narodu, rozgrywająca się na arenie Europy XXI wieku, jeszcze dobitniej uświadamiają nam cenę i wartość naszej niepodległości. Finał obchodów100-lecia jej odzyskania przypadł na ten właśnie trudny czas roku 2022. W ramach projektu Niepodległa 2018-2022 mieliśmy sposobność, by na nowo, niejako z perspektywy 100 lat, spojrzeć nie tylko na moment ponownych narodzin Polski i jej powrotu na mapy świata, ale i znaczenie tego faktu dla współczesnych. Wśród wielu wyzwań, jakie stanęły przed ówczesnym konstruktorami odradzającego się państwa oraz państwowości we wszystkich obszarach jego funkcjonowania, była organizacja systemu edukacyjnego, jego ujednolicenie i upowszechnianie, a co się z tym wiąże przede wszystkim budowanie tożsamości narodowej, scalającej rozproszony naród. Ten trud podjęli nauczyciele. Nie byłoby Niepodległej bez Nauczycieli! W okresie zaborów byli tymi, „którzy w prawdziwym odrodzeniu Polski i odrodzeniu człowieka polskiego” mieli „największe prawo do zasługi”, a życie ich „płynęło w tej samej ciężkiej pracy, w jakiej płynęło życie żołnierskie” – mówił Marszałek Józef Piłsudski. W odrodzonej Polsce to oni stanęli „do pracy odrodzenia serc, odrodzenia dusz, które w niewoli się plugawiły i w niewoli nieraz nikczemniały”.
Spadkobiercom tego dzieła, współczesnym nauczycielom, pozostaje zatem nie tylko godnie upamiętnić poprzedników, ale i samym sobie przypomnieć i uświadomić, jak ważne powołanie w służbie odradzania człowieka i czynienia go lepszym nam powierzono.
Sto lat później w nowych kontekstach i realiach, w obliczu cywilizacyjnych przemian i zagrożeń, na nowo trzeba nam podjąć refleksję o nauczycielstwie i nauczycielach, inspiracjach i pedagogii naszego działania, a wreszcie etosie nauczycielskiej służby. W związku z tym najbliższy 2022 rok staję się okazją do podjęcia tego wyzwania, a nadto do upamiętnienia wielu wybitnych pedagogów wywodzących się z Podkarpacia, którzy zawsze jako awangarda – straż przednia, prowadziła pokolenia powierzonych ich wychowaniu i opiece młodych ludzi. Wśród zaplanowanych zdarzeń znajdą się także poszczególne wojewódzkie odsłony tego przedsięwzięcia, pod ogólną nazwą: Nauczyciele w służbie Niepodległej.
Jedna z najbliższych wiąże się dla środowiska pedagogów z ogłoszeniem 30 marca 2022 roku błogosławionej Natalii Tułasiewicz Patronką Polskich Nauczycieli. To niewątpliwie ważny dzień dla polskiej, ale i podkarpackiej edukacji, zważywszy na fakt, że bł. Natalia Tułasiewicz urodziła się w Rzeszowie, w rzeszowskiej farze 9 maja 1906 r. otrzymała Sakrament Chrztu św., a będąc tu ponownie w 1942 roku znalazła potwierdzenie obranej drogi: Mam Mu służyć pośród świata […] Nie lękam się tej służby, choć ona żąda najwyższego wysiłku, świętości. Krocząc nią świadomie, niezłomnie realizowała swoje nauczycielskie powołanie i w 1943 r. jako emisariusz Rządu Londyńskiego podjęła misję w obozie pracy w Hanoverze, gdzie prowadziła dla swoich uczennic działalność katechetki, nauczycielki, animatorki, a po aresztowaniu, kontynuowała w obozie zagłady w Ravensbrück, gdzie 31 marca 1944 r. została zgładzona.
Wszystkie te okoliczności są okazją do wyjątkowego upamiętnienia, co uczynimy 9 maja 2022 r., odsłaniając tablicę pamiątkową w kościele farnym pw. św. Wojciecha i św. Stanisława w Rzeszowie. Wyjątkowość chwili podkreśli także konferencja inspirowana słowami Błogosławionej „Bądźcie awangardą Polski i świata” pedagogia bł. Natalii Tułasiewicz adresowana do dyrektorów, nauczycieli, wychowawców, katechetów, studentów polonistyki i pedagogiki URz, obecność Rodziny Błogosławionej oraz znakomitych Gości.
Szczegółowy program tego wydarzenia oraz pozostałych związanych z rokiem Nauczyciele w służbie Niepodległej udostępnimy Państwu w najbliższym czasie. Chcemy także Państwa zainspirować do odkrywania historii wybitnych nauczycieli w Waszych środowiskach i organizacji lokalnych wydarzeń, których bohaterami staną tacy, którzy niezależnie od historycznych okoliczności czy grożących represji zapisali się w pamięci kolejnych pokoleń jako „niezłomni”. Niech w ich osobach odnajdziemy wzór do naśladowania w codziennej służbie nie tylko względem uczniów, narodu oraz Boga, ale i przyczynek do refleksji o własnej tożsamości i powołaniu.
Podkarpacki Kurator Oświaty
Małgorzata Rauch
