Za nami VII Kongres Mediatorów Szkolnych i Rówieśniczych- niezwykłe wydarzenie, które od lat zajmuje ważną pozycję w kalendarzu imprez oświatowych Podkarpacia. W tegorocznym Kongresie, którego organizatorami byli: Podkarpackie Centrum Mediacji oraz Kuratorium Oświaty w Rzeszowie, a który odbył się w Instytucie Teologiczno-Pastoralnym w Rzeszowie, wzięło udział 44 dyrektorów, 86 nauczycieli i 222 uczniów z 64 szkół z całego województwa.
O randze wydarzenia świadczą nazwiska gości, którzy swoją obecnością i wystąpieniami zechcieli uświetnić Kongres. Byli wśród nich: p. Małgorzata Rauch – Podkarpacki Kurator Oświaty, p. Mikołaj Pawlak – Rzecznik Praw Dziecka, p. Piotr Szczepanik – Wicekurator Lubelski, p. Barbara Chłędowska – sędzia Sądu Okręgowego w Rzeszowie i koordynator ds. mediacji, p. Artur Lipiński – sędzia Sądu Okręgowego w Krośnie oraz p. Wiesław Pałka – prezes Podkarpackiego Centrum Mediacji. Ponadto na ręce pani kurator specjalny list do uczestników Kongresu wystosował Minister Edukacji i Nauki- pan Przemysław Czarnek.
Wszyscy goście, dziękując za możliwość udziału w Kongresie, zgodnie podkreślali doniosłą rolę mediacji w rozstrzyganiu sporów. Ponadto, zarówno pani sędzia Barbara Chłędowska, jak i pan sędzia Artur Lipiński wyrazili nadzieję, że dzięki takim inicjatywom jak Kongres wzrośnie świadomość społeczna na temat mediacji. Odwołując się do własnych doświadczeń z sali sądowej, podkreślali, że mediacja jest metodą skuteczniejszą, tańszą i szybszą od postępowania sądowego. W ich ocenie popularyzacja mediacji poprzez działalność mediatorów szkolnych i rówieśniczych zaowocuje – podobnie jak to miało miejsce w krajach Europy Zachodniej – zwiększeniem liczby spraw kierowanych do mediacji.
Rzecznik Praw Dziecka p. Mikołaj Pawlak, który połączył się z uczestnikami Kongresu za pomocą łącza internetowego, wyraził przekonanie, że rozmowa, a mediacja jest rozmową, o wiele lepsze przynosi skutki niż najlepsze orzeczenie sądu. Powiedział, że promowanie mediacji rówieśniczej zawsze leżało i leży mu na sercu. Wyraził wdzięczność dyrektorom szkół, nauczycielom, kuratorom oświaty na Podkarpaciu i Lubelszczyźnie za dostrzeżenie potencjału, który drzemie w metodzie rozwiązywania problemów poprzez mediacje rówieśnicze. Jako Rzecznik Praw Dziecka spotkał się z praktyką, iż sądy kierowały sprawy do mediacji do Rzecznika, aby wyciszyć emocje związane z toczącym się postępowaniem. Ponadto urzeczony skalą rozwoju mediacji rówieśniczych na Podkarpaciu poprosił o udostępnienie mu zapisu przebiegu Kongresu, aby mógł go wykorzystać jako promocję mediacji w innych rejonach naszego kraju.
Bezpośrednio po wystąpieniu Rzecznika uczestnicy Kongresu mogli zobaczyć, na czym polegają mediacje rówieśnicze. Jedną z symulacji, przygotowaną pod okiem pani Małgorzaty Januszewskiej, przedstawiły na żywo uczniowie i absolwenci ze Szkoły Podstawowej w Kamieniu- Prusinie. Drugą symulację, w formie komiksowych slajdów, przygotowali uczniowie z VIII LO w Rzeszowie pod opieką p. Edyty Sobali- Skiminy.
W dalszej części uczniowie Szkoły Podstawowej nr 9 w Dębicy, Szkoły Podstawowej w Kamieniu- Prusinie oraz Szkoły Podstawowej Nr 1 w Przysietnicy przedstawili relacje z Kongresów Regionalnych, wydarzeń z udziałem mediatorów rówieśniczych z kilku współpracujących ze sobą szkół. Kongresy te odbyły się w II półroczu roku szkolnego 2021/2022.
Na Kongresie nie zabrakło również prezentacji dobrych praktyk ze szkół, w których działają Kluby Mediatorów Rówieśniczych. Swoje pomysły na działalność w postaci krótkich filmów promocyjnych tychże klubów zaprezentowały: SP nr 13 w Mielcu, SP nr 9 w Dębicy oraz SP nr 3 w Leżajsku.
Najbardziej emocjonującą częścią Kongresu, zwłaszcza dla jego najmłodszych uczestników, był quiz wiedzy o mediacjach przygotowany przez p. Monikę Malmur oraz Instytut Badań Edukacyjnych. W zmaganiach, w których wzięło blisko 40 zespołów, najlepsi okazali się uczniowie z VIII LO w Rzeszowie, II miejsce zajęli uczniowie z ZS w Godowej, zaś na III miejscu uplasowali się uczniowie III LO z Dębicy.
W drugiej część Kongresu uczniowie udali się na warsztaty, podczas których podzieleni na 10 grup, pod okiem certyfikowanych trenerów szlifowali m.in. niezbędne w pracy mediatora umiejętności komunikacyjne, zaś dorośli mogli wymienić się doświadczeniami, spostrzeżeniami i uwagami na temat mediacji szkolnych i rówieśniczych podczas spotkania z panią kurator Małgorzatą Rauch.
Bogaty program Kongresu obejmował jeszcze relację filmową z sondażu „W jaki sposób uczniowie rozwiązują konflikty między sobą?” przeprowadzonego przez uczniów I LO w Rzeszowie.
Zwieńczeniem całego wydarzenia były wspólne zabawy o charakterze integracyjnym, którą prowadził p. Tomasz Januszewski z Liceum im. Jana Pawła II Sióstr Prezentek w Rzeszowie.
Maria Czarnik, Wiesław Pałka
